ฅน บางกอก
เชื่อว่าราว ๓๐ กว่าปีที่ผ่านมา หลายคนต้องรู้จักเพลงของ “พรศักดิ์ ส่องแสง” ผ่านวิทยุ เทป ตู้เพลง ฯลฯ มากมาย ในส่วนตัวน่าจะรู้จักเพลงของ พรศักดิ์ ครั้งแรกจากเพลง “หนุ่มนานครพนม” เพราะเพื่อนดีดกีตาร์ร้องด้วยความเมามันส์ตรงกองไฟหน้าเต๊นบนภูเรือทุกคืน คืนละราว ๑๐ ครั้ง รวม ๕ คืน สิริทริปหลังสอบปิดเทอมใหญ่ ต่อด้วยขึ้นภูฯครั้งนั้นได้ฟังเพลง “หนุ่มนานครพนม” ที่เพื่อนร้องและบรรเลงเดี่ยวกีตาร์ก็ราว ๕๐ ครั้ง (จริงๆมีเพลงอื่นด้วยมากมาย จำได้ว่ามี Holiday ของสกอร์เปียนส์ด้วย 🤣😎🤣 แต่เพลงหนุ่มนาฯของพี่พรศักดิ์นี่ เพื่อนเราจัดหนักจริง 😍🤣🤩)
ปีถัดๆไป หลังจากปิดเทอมใหญ่(อีกแล้ว) น่าจะราวปี ๒๕๓๐ หรืออาจก่อนหรือหลังจากนี้ปีนึง มีโอกาสไปเที่ยวบ้านเพื่อนที่”บ้านไผ่”ประมาณสิบวัน มีอยู่วันนึงเพื่อนชวนไปกาฬสินธุ์เพราะต้องเอาของไปให้ญาติที่”กมลาไสย” เลยต้องเดินทางไปด้วยรถประจำทางที่วิ่งระหว่างเมือง ปรากฏว่ารอรถตั้งแต่เช้ายันสายไม่มีรถมาสักคัน ยืนรออยู่ดีๆก็มีรถบรรทุกสิบล้อกระจังหน้าสวยแบบ “หน้ายิ้ม” โฉบเข้ามา (ที่ชาวบ้านเรียก หน้ายิ้ม อาจเป็นเพราะกระจังหน้ารถมีแถบโลหะยาวแนวนอนขนานกันคล้ายริมฝีปาก ปลายทั้งสองข้างของแถบโลหะเส้นล่างโค้งงอขึ้นคล้าย“กำลังฉีกยิ้ม”)
สิบล้อเข้ามาจอดเทียบ เรายืนกับเพื่อนสองคนสตั๊นไปสามวิ พี่คนขับรูปร่างหน้าตาแนว “เซอร์ปิโก้” สวมแว่นแบบเรย์ฯฉาบปรอท ตะโกนถาม “น้อง จะไปไหน” เพื่อนตอบเสร็จสรรพ พี่แกยักหัวให้ขึ้นรถ ดีใจที่ได้นั่งรถที่คนเดินทางพร้อมใจกันเรียกรถบรรทุกสิบล้อว่า “พี่เบิ้ม” พอได้ปีนขึ้นไปนั่งบนรถแบบไม่มีประตู(เท่ห์ฝุดๆ) ก็ชวนกันเม้า เพื่อนคุยภาษาถิ่น พี่แกตอบกลาง สรุปได้ความว่าพี่เขาเป็นคนกำแพงฯ มาได้แฟนคนบ้านไผ่ เลยมาทำงานขับสิบล้อในโซนนี้
นั่งรถไปแทบอมยิ้มตลอดทาง ดื่มด่ำทุกรายทาง มุมมองสูง วิวสวย กระดอนกระเด้งกินฝุ่นจากสภาพถนนที่มีสีสันเป็นระยะๆ คลุกเคล้าด้วยเสียงเพลงจากคลื่น A.M. ต่อด้วยเทปเพลง “พรศักดิ์ ส่องแสง” ส่วนเพื่อนทำหน้าที่ดีเจคอยกลับเทปตามที่ลูกพี่สั่ง 😂 เท่าที่จำได้น่าจะเป็นเพลงของ “พรศักดิ์” ราวสามถึงสี่ชุด นอกจากเพลง “หนุ่มนานครพนม” ที่จำได้แม่นมาก่อนหน้านี้แล้ว ยังจำได้แม่นอีกหลายเพลง แต่ที่ตราตรึงใจมาถึงวันนี้คือเพลง “ดอกจาน” กับ “เฟื่องฟ้า”
นั่งรถมองสองข้างทางมี“ต้นจาน”ที่ยังคงดอกสีแดงเต็มต้น เสียงเพลง“ดอกจาน”ดังแข่งกับเสียงกระหึ่มของพี่เบิ้ม “หน้ายิ้ม” มันเหมือนกำลังดู “มิวสิคฯแบบสี่มิติ” จริงๆ เพราะได้บรรยากาศสดๆ ทั้งกลิ่น ความแห้งและฝุ่น ฯลฯ 😆🤩 เนื้อเพลงที่สะท้อนความแตกต่างของสังคมเมืองกับสังคมชนบท ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเปรียบเปรยเรื่องการแต่งกาย เช่นทรงกางเกงที่คนเมืองนิยมใส่ หรืออาหารการกินที่คุ้นเคยในชนบท เช่นผักหวาน ฯลฯ เสียงดนตรีและเสียงขับร้องของพรศักดิ์ สามารถสร้างความรู้สึกร่วมไปในทางเดียวกันที่มีทั้งหนาวและเหงาท่ามกลางอากาศร้อนได้
พอรถวิ่งมาถึงชุมชนใกล้กับเมืองฟ้าแดดฯ ตรงแถววัดโพธิ์ชัยฯ ยินเสียงเพลง “เฟื่องฟ้า” เห็นพุ่มดอกไม้หลากสีริมรั้วอยู่ตามหน้าเรือนชาวบ้าน พลันคิดถึงต้นเฟื่องฟ้าใหญ่ที่บ้านกรุงเทพฯ เนื้อเพลงทำให้นึกถึงสภาพสังคมของคนเมือง(หมายถึงผู้คนในเขตเมืองทุกเมือง) ที่มีขอบเขตที่ดินชัดเจนด้วยรั้วรอบขอบชิด หนึ่งในไม้ริมรั้วที่เห็นบ่อยคือ “เฟื่องฟ้า” ที่เนื้อเพลงเข้าใจเปรียบสาวเจ้าที่อยู่ในบ้าน ประมาณ “ดอกฟ้า” ไรงี้ มันจึงเข้ากับคำว่า “เฟื่องฟ้า” หรือ “ดอกเฟื่องฟ้า” เลยมีการเปรียบด้วยชื่อของดอกไม้ที่มีความหมายในลักษณะเดียวกัน คิดว่าคนแต่งเพลงคิดยังงี้นะ 🙃🤩🙃
ทั้งสองเพลงนี้ต่างทำหน้าที่สะท้อนสภาพสังคมที่ต่างกัน เพลงนึงสะท้อนความเป็นชนบทที่แสนเงียบเหงา😊 สอดคล้องกับสภาพอากาศที่แห้ง ขณะที่อีกเพลงสะท้อนสังคมเมืองที่มีผู้คนหลากหลาย😎 มีความเป็นอยู่ซับซ้อน บ้านเรือนก็ต้องมีความปลอดภัยขั้นสูง เพราะต้องปรับไปตามเงื่อนไขและสภาพแวดล้อมของเมืองที่มีคนมาอยู่รวมกันจำนวนมากๆ เช่น ต้องมีรั้วบ้านที่แข็งแรง แต่ก็ต้องลดความกระด้างของรั้วด้วยการตกแต่งพันธุ์ไม้ให้สวยงาม ทนแดด ฝน และมีสีสัน ดังเช่น เฟื่องฟ้า(มีหนามด้วย เชื่อว่ากันภัยจากภายนอกได้) แถมด้วยต้องมี“เจ้าโจ”เฝ้าอยู่ภายในรั้วบ้านตามเนื้อเพลงด้วยนะ 😎😊
เนื้อเพลง น้ำเสียงของ “พรศักดิ์” ทำให้เข้าใจถึงตัวตน ความรักถิ่นฐานบ้านเกิด เส้นเสียง”ใส ห้าว ซื่อ” ไม่ต้องดัดเสียง บีบลูกคอเกินธรรมชาติ ที่ประทับใจสุดคือ รูปร่างหน้าตาแบบ “บ้านๆ สดๆ แมนๆเหมือนเสียง” ไม่ต้องดัด…อีกเช่นกัน ประสบการณ์ที่นั่งรถสิบล้อราวสองชั่วโมง ได้รับมอบความรู้สึก “อิ่มใจ” แบบที่บอกไม่ถูก อยากกราบขอบคุณ “พี่เซอร์ฯ หน้าเข้ม ใจหล่อ”😊 ที่ทำให้มารู้จักและโดนใจกับเสียงเพลงของ “พรศักดิ์” ที่ขับร้อง เล่าเรื่อง สะท้อนสังคมทั้งชนบทและเมืองในช่วงเวลานั้น ผ่านตัวละครที่เป็นพันธุ์ไม้ถิ่น
ทั้ง“ดอกจาน” และ “เฟื่องฟ้า” ต่างก็เป็นพันธุ์ไม้บ้านๆที่มีเอกลักษณ์ความงามเฉพาะตัว สองบทเพลงนี้มีเนื้อหา มุมมอง ที่ให้ความรู้สึกแตกต่างกันทั้งที่ได้ฟังอยู่ในบรรยากาศเดียวกัน และอีกหนึ่งของแถมอันแสนวิเศษที่มีความสำคัญคือ เหตุการณ์นี้ทำให้ได้มาสัมผัส “พระธาตุยาคู” แบบองค์จริง ของเดิมก่อนซ่อมใหญ่ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งประสบการณ์ทรงคุณค่าที่ “รีเพลย์” กลับไปไม่ได้อีกแล้ว 👏🤟👏
มีโอกาส หากได้กลับไปเยือนนครพนมอีกครั้ง จะขอเปิดเพลง “หนุ่มนานครพนม” ตรงหน้าพระธาตุฯให้สุขใจ ให้สมกับที่ระลึกถึงวันคืนที่เพื่อนเคยร้องบรรเลงเดี่ยวกีต้าร์แบบเข้มๆบนภูฯ เพื่อนที่ทำให้ได้รู้จัก “พี่พรศักดิ์ ผู้ส่องแสงบันเทิง มอบความสุขให้กับผู้คนมากมาย” ภาพนี้วาดสดขึ้นมาด้วยความตั้งใจ เมื่อรู้ข่าวว่าพี่พรศักดิ์ได้จากไป และด้วยระลึกถึงประสบการณ์ ช่วงเวลาดีๆ ที่มีเสียงเพลงของ “พรศักดิ์ ส่องแสง” ร่วมขับขานขณะสัญจรอยู่บนแผ่นดินอีสาน ดินแดนที่ร่ำรวยด้วย ศิลปะ วัฒนธรรมชาติ อย่างหลายๆ
มิตรสหายที่สนใจหรืออยากทบทวนเพลงของ“พี่พรศักดิ์”ตามที่เล่ามา เชิญกดเข้าไปฟังได้ตามลิ้งค์ข้างล่าง ขอบใจหลาย: เจ้าของยูทูปที่ทำมาให้เพลิน
https://youtu.be/h1m99seGA2w “หนุ่มนานครพนม” จากชุดหนุ่มนานครพนม ๒๕๒๕ https://youtu.be/opd1VXhG0oQ “ดอกจาน” จากชุดลอยแพ ๒๕๒๖ https://youtu.be/d7PHA_Jz1nM “เฟื่องฟ้า” จากชุดแม่ของใคร(พระคุณของแม่) ๒๕๒๘
