บันทึก “เชงเม้ง” กับช่วงวัน-เวลาดีๆ

: ฅน บางกอก

3/04/2566

……….สมัยก่อน ย้อนหลังไป ๕๐ ปี คนที่มีเชื้อสายจีนที่อยู่ในบางกอก-กรุงเทพฯและพื้นที่ใกล้เคียง จะต้องเดินทางไปกราบไหว้บรรพบุรุษในเทศกาล “เชงเม้ง” ช่วงต้นเดือนเมษาฯ วันที่ ๕ นี่ถือเป็นวันตรง แล้วถ้าปีไหนตรงกับวันอาทิตย์ ลูกหลานที่มาสุสานจะมหาศาลมาก  นึกย้อนหลังมองภาพเรื่องจราจรที่เคยไปอยู่ในเหตุการณ์แล้ว ไม่จืดจริงๆ  เพราะรถติดออกมาถึงถนนใหญ่เป็นหลายกิโลฯ  พระสูริยก็ทรงแผ่บารมีให้ได้รับพะลังจนทุกคนนี่ มีผิวพรรณที่คมเข้มมักๆ 😂💥😆

……….เทศกาลเชงเม้ง เท่าที่ถามผู้ใหญ่ก็ได้รับคำตอบว่าที่เมืองจีน (แผ่นดินใหญ่) ก็จัดตรงกับเทศกาลของบ้านเรา  มีงงนิดก็ตรงที่ ทำไมเทศกาลนี้ถึงได้มีการกำหนดในช่วงที่อากาศ “ร้อนแซบ” แบบนี้  พอจะได้คำตอบนึงคือ ภูมิศาสตร์และสภาพอากาศของต้นทาง (คติจากจีนแผ่นดินใหญ่) คือ ที่นั่นยังเป็นฤดูใบไม้ผลิตามจันทรคติของจีน (จีนเรียก 春 (ชุน) ที่มีอากาศเย็นสบาย ไม่หนาวเหน็บแบบช่วงปลายปี-ต้นปี พูดง่ายๆคือ เป็นช่วงฤดูกาลที่เรียกว่า “โลกสวย” ของชาวบ้านเมืองหนาว (ทุกทวีป) ที่อยู่ห่างจากเส้นศูนย์สูตร

……….แต่…บ้านเราเป็นช่วงฤดูร้อนชนิดตับแทบจะแลบบออกมาเชียว 😁😎  คนที่ต้องไปสุสานในช่วงเชงเม้งเลยต้องเรียนรู้กับสิ่งที่ต้องเผชิญกับอากาศที่ต่างออกไปจากพื้นที่ของบรรพชน  หลังจากได้เผชิญกับสภาพอากาศแลผู้คนจำนวนมากที่สุสานกันถ้วนหน้า  หลายสิบปีที่ผ่านมากระบวนการทางสังคมก็ได้เริ่มหาทางออก อันแรกคือ เหล่าซินแสเริ่มบอกในทำนองเดียววกันว่า ไหว้ก่อนวันเชงเม้งเยอะๆได้

……….เริ่มจากภายในต้นเดือนเมษา (อันนี้หลายสิบปีมาละ)  แล้วก็ขยับมาเป็นปลายเดือนมีนาก็ได้  หลังๆเริ่มเคลื่อนมากลางเดือนจนตอนนี้ต้นเดือนมีนาก็มีคนนิยมไปสุสานมากขึ้น  เหตุผลนึงเพราะมีคนไปน้อยบวกกับอากาศยังเย็นสบายเพราะเพิ่งผ่านต้นปีมาไม่นาน  ต้องขอบคุณซินแสที่มีส่วนช่วยให้ชาวบ้านมีทางออก😍✌😆

……….สิบกว่าปีมานี้ วันไปไหว้บรรพชนที่สุสานก็มีทางเลือกให้ลูกหลานมากขึ้น  เริ่มมีผู้คนเดินทางไปช่วงปลายปี (ช่วงเดือนธันวา) คือเลื่อนจากช่วงต้นปีมาเป็นปลายปี ซึ่งจะสอดคล้องกับสภาพอากาศที่เย็นสบาย (กว่าเดือนอื่นๆ) ในบ้านเรา  คือต้องวางแผนย้ายช่วงเวลาการไปสุสานจากช่วงต้นปีมาเป็นปลายปี ในปีแรกก็จุดธูปบอกบรรพชนให้ทราบก่อนว่าปีถัดไปจะมากราบไหว้ปลายปี  ท่านใจดีเข้าใจอยู่แระ 😍😊

……….ภาพที่บันทึกสดๆนี้ เป็นช่วงเวลาที่ลูกหลานกำลังคุยเล่นกันสบายๆหลังจากการปักธูปกราบไหว้แล้ว  (ระหว่างรอท่านออกมารับประทานอาหาร)  ตามความเห็นส่วนตัว การไปไหว้บรรพบุรุษที่สุสานคล้ายกับเป็นช่วงวันและเวลาดีๆวันนึงในรอบปี  สอดคล้องกับสภาพอากาศช่วงปลายปีและมักมีเทศกาลรื่นเริงต่างๆ  ความตั้งใจเดินทางไปสุสานเพื่อกราบไหว้ผู้ที่เคารพ-รัก จึงเปรียบเหมือนได้ไปพบสิ่งดีๆ มีความสุข-สบายใจ  และสิ่งนี้น่าจะเป็นคุณประเสริฐที่สุดกว่า “ระเบียบพิธีกรรม และของไหว้อลังการใดๆ”

 

เดินไป วาดไป: เชงเม้ง กับช่วงวัน-เวลาดีๆ

ภาพลายเส้น จากปากกาหมึกซึม

กระดาษ A5

ระยะเวลา  ๒๐ นาที